Apteka niezmienna na tle zmiennej historii
Apteka CALENDULA zaliczana jest do zaszczytnego grona najstarszych aptek w Polsce. Założona została w 1894 r. przez Romana Mossakowskiego, aktywnego członka Łódzkiego Stowarzyszenia Aptekarzy, członka komitetu organizacyjnego pierwszego Zjazdu Aptekarzy Królestwa Polskiego w Łodzi (1912r.) i od początku skupia się na naturalnej formie leczenia, oferując leki homeopatyczne – także w oparciu o samodzielnie opracowane receptury.
Apteka od początku przyciągała społeczników – jej kolejnymi właścicielami były osoby mocno zaangażowane w działalność dobroczynną i naukową, które przez swoje osiągnięcia na stałe zapisały się nie tylko na kartach farmacji i medycyny, ale także powszechnej historii Polski. Prowadzili ją kolejno Stanisław Pisarski, Piotr Ilnicki, Józef Cymer, farmaceuta – społecznik, który zasłynął swoją działalnością naukową. Był on jednym z wybitniejszych przedstawicieli zawodu farmaceutycznego, pracownikiem laboratorium galenowego CAS oraz członkiem zarządu Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. W latach 1929-1939 brał czynny udział w pracach Naukowej Sekcji Farmaceutycznej w Łodzi. Pozostawił on szereg publikacji, głównie na łamach „Farmacji Polskiej”, z dziedziny badań chemicznych i farmaceutycznych, badań nad antybiotykami i innymi środkami bakteriostatycznymi, stosowanymi w lecznictwie.
Józef Cymer łączył działalność naukową z pracą zawodową w aptece i działalnością społeczną. Jak powiedział o nim prof. R. Rembieliński: „Józef Cymer był fanatykiem pracy(..), godnie reprezentował starsze pokolenie farmaceutów. Od zarania jego pracy zawodowej przyświecała mu zawsze idea zespolenia praktyki zawodowej z nauką, oparcia pracy aptekarza na podstawach naukowych (…).”
Jedną z najważniejszych osób związanych z apteką (istniejącą wówczas pod wdzięczną nazwą „Pod Łabędziem”) była Maria Eugenia Jasińska – harcerka w XX-leciu międzywojennym, a po wybuchu II wojny światowej – łącznika, żołnierz ZWZ i AK. To właśnie ona w piwnicy apteki tworzyła fałszywe dokumenty dla działaczy AK i osób ukrywających się, przygotowywała paczki z lekami dla potrzebujących, organizowała pomoc lekarską. Aresztowana w kwietniu 1942 r., przesłuchiwana i torturowana przez blisko rok, nie zdradziła nikogo. Ostatecznie została skazana na śmierć, a wyrok wykonano w kwietniu 1943 r. Ciała Jasińskiej nigdy nie odnaleziono. W 1944 r. została ona pośmiertnie odznaczona Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Dzięki aptece odwaga Marii Jasińskiej nie zostanie nigdy zapomniana – na budynku znajduje się bowiem tablica upamiętniająca jej osobę.
 |
|
Roman Mossakowski, założyciel apteki przy ul. Wólczańskiej 37 w Łodzi |
Tutaj w aptece swoje pierwsze kroki w dziedzinie farmacji stawiała magister Wiesława Furtak – jej późniejsza kierowniczka i właścicielka. Ona – podobnie jak jej poprzednicy – nie skupiła się jedynie na rozwijaniu tej działalności. Angażowała się w projekty społeczne, propagowała Łódź, pomagała indywidualnie. Jak mówią o niej jej pracownicy – „twarda bizneswoman o miękkim sercu”. Pracując intensywnie w swojej aptece pomagała osobom w trudnej sytuacji życiowej. Zawsze powtarzała z uśmiechem, że „bycie właścicielką TAKIEJ apteki zobowiązuje”.
Apteka nadal znajduje się w rękach jej rodziny. Dla upamiętnienia mgr farmacji Wiesławy Furtak jej spadkobiercy założyli fundację o tej samej nazwie CALENDULA, której „oczy” skierowane są na Domy Pomocy Społecznej z regionu łódzkiego. To właśnie działalność apteki i jej kolejnych właścicieli, była podwaliną, z której wyrosła idea bezinteresownej pomocy - fundacji.
Takie powiązanie miejsca i ludzi sprawiło, że powstał duch miejsca, który niejako wymusza na następcach kontynuację działań poprzedników. Jak widać, takie dziedzictwo zobowiązuje.
Można by też – nieco żartobliwie - powiedzieć, że apteka przyczyniła się do powstania nowego znaczenia nazwy CALENDULA – to już nie tylko „nagietek” (łac.), ale również synonim niesienia pomocy potrzebującym.
Przez ponad 120 lat apteka CALENDULA „była świadkiem” zmiennych kolei historii. Sama zmieniała właścicieli i nazwy. Upaństwowiona wraz z innymi aptekami w latach 50-tych, jako jedna z pierwszych została sprywatyzowana w latach 80-tych. Jednak niezmiennie od początku „trwa” w tym samym miejscu: w Łodzi, przy ul. Wólczańskiej 37, zaszczepiając w sercach kolejnych właścicieli przekonanie, że dobro innych jest wartością najwyższą.
